{AADHAR UPDATE}: UIDAI ने ज्या 7 कोटी मुलांच्या आधारवर बायोमेट्रिक अद्यतने बाकी आहेत, त्यांच्या सुविधेसाठी शाळांमध्येच बायोमेट्रिक अपडेट लागू करण्याचा उपक्रम सुरु केला आहे. हे उपक्रम पुढील 45–60 दिवसांत संपूर्ण भारतात फेजिंगनुसार राबवले जाणार आहे
Unique Identification Authority of India
(युनिक आयडेंटिफिकेशन अथॉरिटी ऑफ इंडिया)ही संस्था भारत सरकारच्या इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाच्या अंतर्गत काम करते आणि आधार कार्ड प्रणालीचे नियमन, देखरेख व विकास करते.
AADHAR UPDATE का आहे हा उपक्रम आवश्यक?:
जन्मापासून पाच वर्षांपर्यंत आधार मध्ये फक्त फोटो आणि माहिती घेतली जाते.परंतु असे लक्षात आले आहे कि पहिल्या आधार काढल्या नंतर पुन्हा ते वय 5 ते 7 या कालखंडात अद्यावत करावे लागाते त्यात BIOMETRIC स्कॅन , डोळ्यांचे स्कॅन , फेस स्कॅन गरजेचे असते पण बहुदा हे काम लोक करत नाही हे Unique Identification Authority of India च्या लक्षात आले म्हणून त्यांनी हा इनिशिएटी घेऊन सर्व शाळेत आधार अद्यावत उपक्रम राबवण्याचा निर्णय घेतला आहे
वय 5 ते 7 या कालखंडात पहिला बायोमेट्रिक अपडेट (MBU-I) मोफत आहे; 7 नंतर ₹100 शुल्क लागते
UIDAI ने म्हटलं आहे की, वय 7 नंतर अद्ययावत नसलेली आधार क्रमांक निष्क्रिय (deactivated) केली जाऊ शकतात .
Unique Identification Authority of India शाळांमधून आधार अपडेट – कसा राबवला जाईल?
शाळा बनतील आधार केंद्र
UIDAI जिल्हास्तरावर मोबाइल बायोमेट्रिक मशीन पुरवेल, जी शाळांमध्ये फिरून येईल
पालकांचा संमतीपत्र आवश्यक
प्रत्येक बायोमेट्रिक अपडेटसाठी कानूनी पालकांची परवानगी अनिवार्य असेल
वय 5–7 वर्षात मोफत सेवा; नंतर ₹100 शुल्क
वय 7 नंतर अपडेट केल्यास आई-वडिलांना शुल्क भरावा लागेल
दोन टप्प्यांमध्ये राबवली जाईल
पहिला टप्पा: शाळांतून 5–7 वर्षे वयोगट.
दुसरा टप्पा: 15 वर्षाच्या नंतरचा दुसरा MBU-II
SMS अलर्ट द्वारे जागरूकता
UIDAI आधीच SMS सूचनांमार्फत पालकांना आठवणी पाठवत आहे
AADHAR UPDATE फायदा – पालक, शाळा आणि समाजासाठी
- पालकांना सुविधा – शाळेतच काम सोपे: आधार केंद्रापाशी धावावं लागत नाही.
- मुलांची आधार क्रियाशील राहते – सरकारी योजना, परीक्षा, शिष्यवृत्ती, प्रवेश यासाठी आधार अडचणीशिवाय वापरता येईल
- शैक्षणिक संस्था सहभागी होतील, ज्यांची जबाबदारी आहे UIDAI सह समन्वयाने ही मोहीम यशस्वी राबवणे.
- डेटाची विश्वासार्हता – मुलांच्या वयानुसार बायोमेट्रिक बदलांमुळे आधार डेटाचा दर्जा सुधारतो
पालकांनी आणि शाळांनी काय लक्षात घ्यावे?
- पालकांनी ओळखीची SMS/ईमेल मिळताच त्वरित बायोमेट्रिक अपडेट करावं.
- शाळांनी UIDAI मशीनसाठी जागा, वेळ, आणि पालकांची संमती याची व्यवस्था करावी.
- ₹100 शुल्क व्यवस्था योग्य पद्धतीने पारदर्शक ठेवावी.
- शहर व ग्रामीण भागातही बरोबरीने हे अभियान सुरु व्हावे, त्यासाठी जिल्हा व्यवस्थापनाची जबाबदारी.
नैऋत्य प्रदेशातील शाळांमध्ये हा प्रकल्प सुरू झाला असताना तांत्रिक अडचणी कमी आढळल्या आहेत. केवळ मशीनची लवकर उपलब्धता महत्वाची आहे. यामुळे पुढील प्रक्रियेत लांबी येणार नाही
UIDAI चा शाळांमधून आधार बायोमेट्रिक अपडेट हा सामाजिक, शैक्षणिक आणि प्रशासनिक दृष्टीने अतिशय प्रगत तंत्रज्ञानावर आधारित उपक्रम आहे. 7 वर्षानंतर क्रियाशील आधार राखणे अत्यंत महत्वाचे आहे, कारण ते मुलांना सरकारी सुविधा, शिष्यवृत्ती, प्रवेश परीक्षा अशा अनेक प्रमुख क्षेत्रांत सहभागी होण्याची संधी देतो
पालक व शाळांनी हा उपक्रम वेळेवर पाळून, योग्य रिपोर्टिंग करावी आणि केंद्राच्या सोयीसाठी उत्कृष्ट सहकार्य करावे. यातून मुलांचा आधार दर्जेदार राहील आणि भारतातील डिजिटल Census अधिक विश्वासार्ह व सशक्त बनेल.
- UIDAI चे 7 वर्षांनंतर आधार निष्क्रिय – विविध माध्यमातील वार्ता The Times of IndiaThe Times of IndiaThe Times of IndiaThe Economic TimesIndia TV News
- शाळांमधून आधार अपडेट प्रकल्प – Press statements आणि IANS, PTI माध्यमांतुन