GST slab changes and how they save you money : Good and Services Tax (GST) म्हणजेच वस्तू आणि सेवा कर हा भारताच्या करप्रणालीतील एक ऐतिहासिक बदल आहे. १ जुलै २०१७ पासून लागू झालेल्या या करप्रणालीने देशातील व्हॅट, सेस, एक्साईज ड्युटी यांसारखे अप्रत्यक्ष कर रद्द करून ‘एक देश – एक कर’ ही संकल्पना खरी केली. सुरुवातीला जीएसटीमुळे व्यापाऱ्यांना आणि ग्राहकांना काहीसा संभ्रम वाटला, पण कालांतराने ही प्रणाली अधिक स्पष्ट आणि सोपी झाली.
आजच्या घडीला GST slab changes and how they save you money हा विषय खूप चर्चेत आहे. कारण नुकतेच झालेले GST Slab बदल थेट आपल्या खिशावर परिणाम करणार आहेत. हा लेख वाचून तुम्हाला हे बदल कसे तुमच्या खर्चात बचत घडवतील हे स्पष्टपणे समजेल.
GST स्लॅब म्हणजे काय?
GST हा वस्तू आणि सेवांवर लावला जाणारा कर आहे आणि तो वेगवेगळ्या स्लॅबमध्ये विभागलेला असतो. सुरुवातीला पाच प्रमुख स्लॅब होते – ०%, ५%, १२%, १८% आणि २८%.
- ०% स्लॅब – तांदूळ, गहू, फळे, भाज्या, दूध, मीठ यांसारख्या जीवनावश्यक वस्तूंवर कोणताही कर नाही.
- ५% स्लॅब – साखर, चहा, कॉफी, साबण, पादत्राणे अशा सामान्य वापरातील वस्तूंवर कमी दर.
- १२% स्लॅब – पनीर, बटर, बिस्किटे, मोबाइल यांसारख्या वस्तूंवर मध्यम कर.
- १८% स्लॅब – हेअर ऑइल, टूथपेस्ट, मोटरसायकल, सिमेंट यांसारख्या वस्तूंवर कर.
- २८% स्लॅब – लक्झरी आणि हानिकारक वस्तूंवर (उदा. सिगारेट, तंबाखू, कोल्ड्रिंक्स) सर्वाधिक कर.
ऐतिहासिक GST सुधारणा – आता फक्त दोनच प्रमुख स्लॅब
अलीकडे झालेल्या ५६व्या GST कौन्सिलच्या बैठकीत मोठा निर्णय घेण्यात आला. हा निर्णय ‘GST 2.0’ म्हणून ओळखला जातो.
✅ १२% आणि २८% स्लॅब रद्द करण्यात आले
✅ देशात आता फक्त ५% आणि १८% हे दोनच प्रमुख स्लॅब
✅ काही विशेष वस्तूंवर आणि Sin Goods वर ४०% नवीन स्लॅब
यामुळे कर प्रणाली अधिक सोपी होईल, व्यापाऱ्यांना रिटर्न फाइल करणे सोपे जाईल आणि ग्राहकांसाठी बचत वाढेल. हा GST slab changes India निर्णय खऱ्या अर्थाने सामान्य नागरिकांसाठी दिलासा आहे.
GST slab changes कोणत्या वस्तू स्वस्त, किती होणार बचत?
नवीन बदलांमुळे अनेक वस्तू आणि सेवा स्वस्त होणार आहेत.
- दैनंदिन वापरातील वस्तू: साबण, टूथपेस्ट, शाम्पू, हेअर ऑइल यांचा GST दर १८% वरून ५% झाला आहे. बिस्किटे, सॉस, नूडल्स यांचे दरही कमी झाले. यामुळे तुमच्या महिन्याच्या किराणा बजेटमध्ये थेट बचत होईल.
- इलेक्ट्रॉनिक्स: टीव्ही, एसी, फ्रिज, वॉशिंग मशीन यांचा GST दर २८% वरून १८% झाला आहे. मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी आता या वस्तू अधिक परवडणाऱ्या होतील. GST rate reduction मुळे डिमांडही वाढेल.
- वाहने: छोटी कार, स्कूटर, ३५० सीसीपर्यंतच्या बाईक्स यांचा GST २८% वरून १८% झाला आहे. म्हणजे GST on cars and bikes कमी झाल्याने नवीन वाहन खरेदी स्वस्त होईल.
- कपडे आणि पादत्राणे: २,५०० रुपयांपर्यंतच्या कपडे/शूजवर GST १२% वरून ५% झाला आहे.
- आरोग्य विमा आणि औषधे: ५ लाखांपर्यंतच्या आरोग्य विमा पॉलिसीवर करमुक्ती मिळाली आहे. कर्करोग, दुर्मिळ आजारांसाठी लागणाऱ्या औषधांवर शून्य GST. GST on health insurance रद्द झाल्याने तुमच्या आरोग्य खर्चात मोठा फरक पडणार आहे.
काही गोष्टी महाग होणार
लक्झरी वस्तूंवर आणि Sin Goods वर आता ४०% GST आहे. यात सिगारेट, पान मसाला, कोल्ड्रिंक्स, ३५० सीसीपेक्षा जास्त बाईक्स, आलिशान कार यांचा समावेश आहे. या बदलांचा उद्देश हानिकारक वस्तूंचा वापर कमी करणे हा आहे.
अर्थव्यवस्था आणि नागरिकांवर परिणाम
- कर प्रणाली सोपी होईल – व्यापाऱ्यांना कर भरणे आणि रिटर्न फाइल करणे सहज.
- मागणी वाढेल – वस्तू स्वस्त झाल्याने खरेदी वाढेल आणि उत्पादन वाढेल.
- महागाई नियंत्रणात येईल – दैनंदिन वापरातील वस्तू स्वस्त झाल्याने किंमती स्थिर राहतील.
- खरेदी क्षमता वाढेल – बचत वाढल्याने लोक इतर वस्तूंवर खर्च करतील.
- करचुकवेगिरी कमी होईल – प्रणाली पारदर्शक झाल्याने कर संकलन सुधारेल.
GST Slab Badala Ani Jantechya Khishyat Bachat या संकल्पनेला आता खरे रूप आले आहे. दैनंदिन जीवनातील खर्च कमी होऊन खरेदी क्षमता वाढेल, अर्थव्यवस्थेला गती मिळेल आणि ग्राहकांचे जीवनमान सुधारेल. हा निर्णय खऱ्या अर्थाने ‘एक देश – एक कर’ या संकल्पनेला अधिक प्रभावी बनवतो.
- १२% आणि २८% स्लॅब रद्द, फक्त ५% आणि १८% दोन स्लॅब
- दैनंदिन वस्तू, इलेक्ट्रॉनिक्स, वाहने, विमा – स्वस्त
- लक्झरी वस्तू, सिगारेट, पान मसाला – महाग
- महागाईवर नियंत्रण, कर प्रणाली सोपी, खरेदी क्षमता वाढ
हे बदल २२ सप्टेंबरपासून लागू होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे तुम्ही तुमचे बजेट आधीच प्लॅन करू शकता.
❓ FAQs (वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न)
Q1. 2025 मध्ये GST स्लॅबमध्ये काय बदल झाले आहेत?
उत्तर: सरकारने काही वस्तू आणि सेवांवरील GST दर कमी केले आहेत, ज्यामुळे त्या वस्तू स्वस्त झाल्या आहेत. यामध्ये घरगुती वस्तू, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि काही सेवा यांचा समावेश आहे.
Q2. GST slab changes मुळे सामान्य माणसाच्या खिशात किती बचत होईल?
उत्तर: दर कपातीनंतर रोजच्या वापरातील वस्तूंवर खर्च कमी होईल. अंदाजे मासिक खर्चात ₹500 ते ₹1000 पर्यंत बचत होऊ शकते.
Q3. नवीन GST स्लॅबमुळे कोणत्या वस्तू स्वस्त झाल्या आहेत?
उत्तर: अनेक घरगुती वस्तू, किचन अ‍ॅप्लायन्सेस, मोबाईल फोन आणि काही इलेक्ट्रिक वस्तूंवर GST दर कमी करण्यात आला आहे.
Q4. GST slab changes कोणत्या वर्गासाठी फायदेशीर आहे?
उत्तर: मुख्यतः मध्यमवर्गीय आणि कामगार वर्गासाठी हा बदल फायद्याचा आहे, कारण त्यांच्या दैनंदिन खर्चावर थेट परिणाम होतो.
Q5. GST slab changes कायमस्वरूपी आहेत का?
उत्तर: हे बदल सध्या लागू आहेत, परंतु सरकार वेळोवेळी GST दरांचा आढावा घेते. भविष्यात पुन्हा बदल होऊ शकतात.
Discover the Samsung Galaxy Watch6
Experience cutting-edge features, sleek design, and seamless connectivity on your wrist.
Shop Now on Amazon