Kargil Vijay din : शौर्याची गाथा आणि त्यागाचे प्रतीक
शौर्य, बलिदान आणि एक अद्भुत कथा कारगिल विजय दिवस दरवर्षी २६ जुलै रोजी उत्साहाने आणि अभिमानाने साजरा केला जातो. अलीकडेच २०२५ मध्ये त्याची २६वी वर्षपूर्तता साजरी झाली. ही तारीख आपल्या देशासाठी शौर्याची, बलिदानाची, देशभक्तीची अजरामर कहाणी म्हणून लक्षात राहते. या पर्वाच्या पार्श्वभूमीवर आपण पाहूया कारगिल विजय दिवस च्या मर्मस्थ घटनांची अद्भुत कथा आणि हा दिवस मोठ्या आदराने साजरा करतो. पण हा दिवस का साजरा केला जातो, यामागे काय इतिहास आहे, आणि आपल्यासाठी तो किती महत्त्वाचा आहे, हे जाणून घेणे खूप आवश्यक आहे. चला तर मग, सोप्या भाषेत कारगिल युद्धाची संपूर्ण माहिती घेऊया.

kargil Vijay Din :कारगिल युद्ध कधी आणि का झाले?
१९९९ सालची गोष्ट आहे. जम्मू-काश्मीरमधील कारगिल हा पर्वतीय भाग. इथे खूप उंच आणि बर्फाच्छादित डोंगर आहेत. हिवाळ्यात या भागात बर्फवृष्टी खूप जास्त असल्यामुळे भारतीय सैन्य काही खालच्या ठिकाणी येते. याच संधीचा फायदा घेत पाकिस्तानच्या सैनिकांनी, घुसखोरांच्या वेषात, भारतीय सीमेत घुसखोरी केली आणि आपल्या उंच चौक्यांवर ताबा मिळवला.
त्यांचा उद्देश होता, श्रीनगर-लेह राष्ट्रीय महामार्ग बंद करणे आणि भारताला कोंडीत पकडणे. पण आपल्या भारतीय सैन्याला याची कुणकुण लागली आणि त्यांनी ‘ऑपरेशन विजय’ सुरू केले. हे युद्ध मे १९९९ मध्ये सुरू झाले आणि तब्बल ६० दिवसांपेक्षा जास्त काळ चालले. कारगिल युद्ध माहिती अनेकांना त्या काळात टीव्ही आणि वर्तमानपत्रांमधून मिळाली होती, पण त्यामागील शौर्यगाथा आजही आपल्याला प्रेरणा देतात.
Kargil Vijay din :शौर्य आणि त्यागाची अनोखी कहाणी
कारगिलचे युद्ध हे जगातील सर्वात कठीण युद्धांपैकी एक मानले जाते. कारण आपल्या सैनिकांना १३ हजार ते १८ हजार फूट उंचीवर, उणे ३० ते उणे ४० अंश सेल्सिअस तापमानात शत्रूशी लढावे लागले. शत्रू उंच ठिकाणी असल्यामुळे त्यांना फायदा होता, पण आपल्या जवानांनी आपल्या अतुलनीय शौर्याने आणि देशभक्तीने शत्रूंना धूळ चारली.
या युद्धात अनेक वीरांनी आपले प्राण देशासाठी अर्पण केले. चला, अशाच काही कारगिल युद्धातील प्रेरणादायी कथा पाहूया:
Kargil Vijay din: शूरवीरांचे अद्वितीय शौर्य
कॅप्टन विक्रम बत्रा: “ये दिल मांगे मोर!”
कॅप्टन विक्रम बत्रा हे कारगिल युद्धाचे सर्वात प्रसिद्ध नायक आहेत. त्यांच्या अदम्य साहसासाठी त्यांना परमवीर चक्र प्रदान करण्यात आले. ‘पॉईंट ५१४०’ ही अत्यंत महत्त्वाची चौकी ताब्यात घेताना त्यांनी “ये दिल मांगे मोर!” हा विजयी नारा दिला. त्यानंतर ‘पॉईंट ४८७५’ ही चौकी ताब्यात घेताना त्यांनी शत्रूशी समोरासमोर लढताना वीरमरण पत्करले. त्यांची शेवटची वाक्ये होती, “मी एकतर तिरंगा फडकवून येईन, किंवा तिरंग्यात लपेटून येईन, पण मी परत नक्की येईन!” त्यांच्या शौर्याने अनेक सैनिकांना प्रेरणा दिली.
लेफ्टनंट मनोज कुमार पांडे: “काही लक्ष्य अप्राप्य नाही!”
लेफ्टनंट मनोज कुमार पांडे यांनी कारगिलमधील बाटालीक सेक्टरमध्ये शौर्य गाजवले. ‘खलुबार’ या अत्यंत महत्त्वाच्या चौकीवर ताबा मिळवताना त्यांनी आपल्या तुकडीचे नेतृत्व केले. शत्रूच्या गोळीबारात गंभीर जखमी होऊनही त्यांनी हार मानली नाही आणि शत्रूंना हुसकावून लावले. त्यांचे शौर्य आणि नेतृत्वामुळे भारताला विजय मिळाला. त्यांनाही मरणोत्तर परमवीर चक्र मिळाले. त्यांची डायरी आजही अनेकांना प्रेरणा देते, ज्यात त्यांनी लिहिले होते, “काही लक्ष्य अप्राप्य नाही!”

ग्रेनेडियर योगेंद्र सिंग यादव: मृत्यूला हरवणारा जवान
टायगर हिलवर ताबा मिळवणे हे अत्यंत कठीण काम होते. ग्रेनेडियर योगेंद्र सिंग यादव हे त्या तुकडीचा भाग होते, ज्यांनी टायगर हिलच्या सर्वोच्च शिखरावर चढाई केली. शत्रूंनी केलेल्या गोळीबारात त्यांना अनेक गोळ्या लागल्या, पण त्यांनी हार मानली नाही. त्यांनी एकट्याने शत्रूंच्या बंकर्सचा सामना केला आणि शत्रूंना मारून टाकले. त्यांच्या या अविश्वसनीय साहसासाठी त्यांना परमवीर चक्र मिळाले. त्यांच्या शरीरावर अनेक गोळ्या लागूनही ते जिवंत राहिले, ही एक चमत्कारापेक्षा कमी नव्हती.
फ्लाइट लेफ्टनंट गुंजन सक्सेना: कारगिलची ‘कारगिल गर्ल’
केवळ पुरुषांनीच नाही, तर महिलांनीही कारगिल युद्धात महत्त्वाचे योगदान दिले. फ्लाइट लेफ्टनंट गुंजन सक्सेना, ज्यांना ‘कारगिल गर्ल’ म्हणून ओळखले जाते, त्यांनी युद्धभूमीवरून जखमी जवानांना सुरक्षितपणे बाहेर काढण्याचे आणि आवश्यक सामग्री पोहोचवण्याचे काम केले. शत्रूच्या हल्ल्याचे धोके असतानाही त्यांनी आपल्या जीवाची पर्वा न करता अनेक जवानांचे प्राण वाचवले.
कॅप्टन अमोल कालिया (वीर चक्र), लेफ्टनंट बलवान सिंग (महावीर चक्र) ,मेजर राजेश सिंह अधिकारी (महावीर चक्र, मरणोत्तर),रायफलमन संजय कुमार (परमवीर चक्र),मेजर विवेक गुप्ता (महावीर चक्र, मरणोत्तर) ,कॅप्टन एन केनगुरुसे (महावीर चक्र, मरणोत्तर),लेफ्टनंट केशिंग क्लिफर्ड नॉन्ग्रम (महावीर चक्र, मरणोत्तर),नाईक दिगेंद्र कुमार (महावीर चक्र) अश्या अनेक विर नेतृत्वानी प्राणाची परवा न करता आपल्या देश्यासाठी बलिदान केले…….. त्याच्या या स्मृतीतून आपण त्यांना विनम्र अभिवादन करू . सर्व सैनिक आणि त्यांच्या परिवाराबद्दल आपण कृत्द्यन्ता व्यक्त करू.
Kargil Vijay din : संघर्षातील कठीण परिस्थिती
कारगिलच्या उंच पर्वतावर तापमान – ३०°C पर्यंत कमी असते, ऑक्सिजन कमी असतो . अशा कठीण हवामानात भारतीय सैन्याने मिराज २००० आणि देशी जुगाड वापरून शत्रूच्या बंकरांवर अचूक हल्ले केले . यामुळे लेफ्टिनेंट मनोज पांडे, कॅप्टन बत्रा यांसारख्या धैर्यशाली शूरवीरांनी मार्ग सोपा केला.

बलिदान आणि पुरस्कार
युद्धात ५२७ भारतीय वीर शहीद झाले आणि १३६३ जखमी झाले.
अनेक जणांना परमवीर चक्र, महावीर चक्र, वीर चक्र यांनी गौरविण्यात आले
कारगिल विजय दिनाचे महत्त्व
२६ जुलै १९९९ रोजी भारतीय सैन्याने कारगिलच्या सर्व भागातून पाकिस्तानी घुसखोरांना हुसकावून लावले आणि भारताला विजय मिळवून दिला. याच विजयाच्या स्मरणार्थ दरवर्षी २६ जुलै रोजी कारगिल विजय दिवस साजरा केला जातो. हा दिवस केवळ विजयाचा नाही, तर आपल्या शूर सैनिकांनी केलेल्या त्यागाचे आणि बलिदानाचे स्मरण करण्याचा दिवस आहे.
या युद्धात भारताचे ५२७ पेक्षा जास्त जवान शहीद झाले. त्यांच्या कुटुंबियांनी देशासाठी केलेला त्याग शब्दांत व्यक्त करणे अशक्य आहे. हा दिवस आपल्याला आठवण करून देतो की आपल्या सीमेवर आपले जवान २४ तास उभे राहून आपले रक्षण करत आहेत. त्यांच्यामुळेच आपण घरात शांतपणे झोपू शकतो. कारगिल युद्धात शहीद झालेले जवान आपल्या मनात कायम घर करून राहतील.
आजच्या पिढीसाठी कारगिल विजय दिवस
Kargil Vijay din हा केवळ इतिहासाचा भाग नाही, तर तो आजच्या आणि भविष्यातील पिढीसाठी एक प्रेरणा आहे. हा दिवस आपल्याला देशभक्ती, धैर्य, समर्पण आणि एकजुटीचे महत्त्व शिकवतो. आपल्या सैनिकांचे शौर्य, त्यांची निस्वार्थ सेवा आणि देशाप्रती असलेले त्यांचे प्रेम आपल्याला नेहमीच प्रोत्साहित करते.
आपण या दिवशी आपल्या शूर शहीदांना श्रद्धांजली वाहतो, त्यांच्या कुटुंबियांबद्दल कृतज्ञता व्यक्त करतो आणि आपल्या सैन्याच्या अतुलनीय योगदानाचा गौरव करतो. अनेक शाळा, महाविद्यालये आणि संस्थांमध्ये या दिवशी विशेष कार्यक्रम आयोजित केले जातात, जिथे कारगिल युद्धाबद्दल माहिती दिली जाते आणि शहिदांना आदरांजली वाहिली जाते. कारगिल शहीद झालेल्या जवानांची नावे कायम इतिहासात कोरली गेली आहेत.

Kargil Vijay din : हा आपल्याला आठवण करून देतो की आपल्या स्वातंत्र्याची किंमत किती मोठी आहे. हे स्वातंत्र्य आपल्या जवानांच्या अदम्य साहस आणि सर्वोच्च बलिदानाने जपले आहे. चला तर मग, या कारगिल विजय दिनी आपल्या शूर सैनिकांना सलाम करूया, त्यांच्या त्यागाचे स्मरण करूया आणि त्यांच्या शौर्याला नमन करूया.
तुम्ही अजून कोणत्या प्रकारच्या कथा किंवा माहिती यामध्ये समाविष्ट करू इच्छिता?
आमच्या शौर्यवीरांना विनम्र अभिवादन …..जय हिंद
💳 Axis Bank Credit Card – लाभ आणि विशेष ऑफर्स
Axis Bank क्रेडिट कार्डसह मिळवा विशेष ऑफर्स, रिवॉर्ड्स, आणि अधिक. तुमच्या खरेदीवर बचत करा!
अधिक माहिती मिळवा →